کمیسیون نشریات علوم پزشکی کشور دارای رتبه علمی پژوهشی از انجمن علمی پرستاری ایران

روان پرستاری انجمن علمی پرستاری ایران دارای رتبه علمی پژوهشی از کمیسیون نشریات علوم پزشکی کشور دوره چهارم شماره 1 )پیاپی 13( فروردین و اردیبهشت 1395- شماره استاندارد بین المللی: 2345-2501 تا ثیر انحراف فکر سمعی-بصری بر اضطراب و رضایتمندی بیماران تحت برونکوسکوپی بیمارستان امام علی )ع( زاهدان...1 على نويديان ابراهيم ابراهيمى طبس نزارعلى مولاي ى شهلا سليمانى تا ثیر روش حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد بر اضطراب نوجوانان مبتال به تالاسمی...11 الهيار شهنوازى على دلشاد مهدى بصيرى مقدم جهانشير توكلى زاده اثربخشی درمان شناختی به شیوه گروهی بر میزان اعتماد به نفس دانش آموزان دختر...18 حكيمه محمدزاده جميله محتشمى عبدالمجيد بحرينيان نزهت شاكرى طيبه جمشيدى خزلى پیش بینی کننده های نارضایتی از تصویر ذهنی از بدن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قزوین...28 مريم مومنى اعظم قربانى فاطمه حسن دوست تا ثیرآموزش مهارت ابراز وجود بر عزت نفس دانش آموزان...38 سيما كياء حسن شعبانى قدسى احقر مهناز مدانلو ارتباط بین سالمت معنوی و نگرش مذهبی با رضایت از زندگی در سالمندان مبتال به سرطان...47 زهرا رضايى شهسوارلو محسن تقدسى معصومه سادات موسوى محمد سجاد لطفى خديجه هراتى تا ثیر بکارگیری مهارت حل مسئله بر سازگاری اجتماعی در زنان بعد از هیسترکتومی... 56 فرشيد شمساي ى فاطمه موسيوند على بيگ مرادى عباس مقيم بيگى بررسی تا ثیر مشاوره بر افسردگی و اضطراب بعد از سقط قانونی...64 مهرناز گرانمايه زهرا بهبودى مقد م حميده حاج نصيرى سوگند قاسم زاده فاطمه رنجكش

به نام خداوند جان و خرد نشریه تخصصی روان پرستاری علمی - پژوهشی انجمن علمی پرستاری ایران دوره چهارم- شماره 1 )پیاپی 13(- فروردین و اردیبهشت 1395 صاحب امتیاز: انجمن علمی پرستاری ایران مدیر مسؤول و سردبیر: دکتر مسعود فالحی خشکناب مدیر اجرایی: د کتر محمدرضا شیخی شماره پروانه انتشارات وزارت ارشاد اسالمی: 91/34702 مورخ 1391/11/16 شماره بین المللی نشریه چاپی: 2345-2501 مورخ 1392/4/16 شماره بین المللی نشریه الکترونیکی: 2345-2528 مورخ 1392/4/16 دارای رتبه علمی پژوهشی از یکصد و دهمین جلسه کمیسیون نشریات علوم پزشکی کشور: به شماره 100/511 مورخ 1392/3/27 شورای نویسندگان )به ترتیب الفبا(: مشاوران علمی این شماره: - دکتر فاطمه الحانی دانشیار آموزش بهداشت دانشگاه تربیت مدرس دکتر محمدرضا بلیاد - دکتر مسعود بحرینی دانشیار روان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی بوشهر دکتر رضا ضیغمی - دکتر اکبر بیگلریان استادیار آمار زیستی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دکتر آناهیتا خدابخشی کوالیی - دکتر یداله جنتی استادیار روان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی مازندران دکتر فرشید شمسایی - دکتر محمدرضا خدایی دانشیار روان پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دکتر مریم روانی پور - دکتر اصغر دادخواه استاد توانبخشی روانی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دکتر اکرم ثناگو - دکتر محمد ذوالعدل استادیار روان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی یاسوج آقای محمد مرادی بگلویی - دکتر مهدی رهگذر دانشیار آمار زیستی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دکتر جمیله محتشمی - دکترکورش زارع استادیار روان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز دکتر محمدرضا شیخی - دکتر سادات سید باقر مداح استادیار آموزش پرستاری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دکتر محسن گل پرور - دکتر نعیمه سید فاطمی استاد روان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران آقای رضا قانعی قشالق - دکتر فرخنده شریف استاد روان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شیراز دکتر مصطفی شوکتی احمد آبادی - دکتر فرشید شمسایی دانشیار روان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی همدان آقای محمد ابراهیم ساریچلو - دکتر رضا ضیغمی استادیار روان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی قزوین - دکتر عبای عبادی استاد پرستاری داخلی جراحی دانشگاه علوم پزشکی بقیه اهلل االعظم )عج( - دکتر فرید فدایی دانشیار روان پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دکتر مسعود فالحی خشکناب دانشیار روان پرستاری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دکتر پروانه محمدخانی استاد روان شناسی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی - دکتر عیسی محمدی استاد پرستاری داخلی جراحی دانشگاه تربیت مدرس - دکنر ندا مهرداد دانشیار پرستاری بهداشت جامعه دانشگاه علوم پزشکی تهران - دکتر علی نجومی دانشیار انیسیتو پاستور ایران - دکتر علی نویدیان دانشیار مشاوره دانشگاه علوم پزشکی زاهدان - دکتر علیرضا نیکبخت نصرآبادی استاد پرستاری داخلی جراحی دانشگاه علوم پزشکی تهران - دکتر فریده یغمایی دانشیار بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی - دکتر شهرزاد یکتاطلب استادیار روان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شیراز ویراستار انگلیسی: دکتر علی نجومی ویراستار فارسی: دکتر محمد رضا شیخی حروفچینی و صفحه آرایی: اکرم پورولی طراح جلد: اکرم پورولی ناشر: انجمن علمی پرستاری ایران نشانی: تهران- میدان توحید- دانشکده پرستاری و مامایی تهران کد پستی: 1419733171 صندوق پستی: 14195/398 تلفن و نمابر: 66592535 e-mail: info@ijpn.ir Website: http://ijpn.ir

سرطان به مبتال سالمندان در زندگی از رضایت با مذهبی نگرش و معنوی سالمت بین ارتباط 5 هراتی خدیجه 4 لطفی سجاد *محمد 3 موسوی سادات معصومه 2 تقدسی محسن 1 شهسوارلو رضایی زهرا ایران. ساوه ساوه پزشکی علوم دانشگاه پرستاری ه دانشکد پرستاری گروه پرستاری ارشد 1 -کارشناسی ایران. کاشان کاشان پزشکی علوم دانشگاه جراحی داخلی پرستاری گروه هیئتعلمی عضو 2 -استادیار ایران. اراک اراک پزشکی علوم دانشگاه پرستاری دانشکده پرستاری گروه پرستاری ارشد 3 -کارشناسی مسئول( )نویسنده ایران تهران توانبخشی و بهزیستی علوم دانشگاه سالمندشناسی دکترای دانشجوی 4- sajjad.lotfi@yahoo.com الکترونیکی: پست ایران. ساوه ساوه پزشکی علوم دانشگاه پرستاری ه دانشکد پرستاری گروه پرستاری ارشد کارشناسی 5-47-55 1395 اردیبهشت و فروردین 1 شماره 4 دوره پرستاری روان نشریه چکیده میکاهد. و ه داد قرار تأثیر تحت بهشدت را بیماری این به مبتال افراد در زندگی از رضایت سرطان تشخیص از یافتن اطالع مقدمه: هند. د افزایش را آن و داشته مثبت تأثیر بیماران این زندگی از رضایت بر خود مولفههای به توجه با معنوی و مذهبی عوامل میرسد نظر به به ه مراجعهکنند سرطان به مبتال افراد در زندگی از رضایت با مذهبی نگرش و معنوی سالمت بین ارتباط بررسی هدف با پژوهش این لذا شد. انجام 1392 سال در کاشان بهشتی شهید بیمارستان 1392 سال دی تا مهر بین زمانی فاصلهی در مستمر روش به سرطان به مبتال بیمار 100 روی بر مقطعی پژوهش این ها: روش مذهبی نگرش الیسون-پالوتزین معنوی سالمت ابزارهای دموگرافیک اطالعات بخشی چهار پرسشنامه از استفاده با یافتهها گرفت. انجام.دش تحلیل تجزیهو 16/0 نسخه SPSS نرمافزار با ها ه داد شد. جمعآوری Z فرم زندگی از رضایت و استارک و گالک رضایت نمره بین معناداری تفاوت بود. 16/03±5/58 پژوهش مورد واحدهای کل برای زندگی از رضایت نمره میانگین یافتهها: ترتیب به مذهبی نگرش و معنوی سالمت کلی میانگین )0/001=p(. شد ه دید )14/52±4/77( زنان و )17/21±5/91( مردان زندگی از نداشت. وجود معناداری تفاوت جنس دو در مذهبی نگرش و معنوی سالمت نمره میانگین بین که بود 91/24±6/52 و 87/48±12/11 رضایت با 0/006=p( )0/275=r عاطفی مذهبی نگرش و 0/001<P( )0/422=r معنوی سالمت با زندگی از رضایت بین معناداری ارتباط شد. ه مشاهد زندگی از سرطانی بیماران زندگی از رضایت تأمین در بسزایی تأثیر مذهبی نگرش و معنوی سالمت که داد نشان مطالعه نتایج نتیجهگیری: توجه مذهب و معنوی سالمت بر سرطانی بیماران زندگی از رضایت افزایش جهت درمان تیم کارکنان و پرستاران که میشود توصیه دارد لذا باشند. داشته زندگی. از رضایت مذهبی نگرش معنوی سالمت سرطان ها: واژه کلید 1394/12/15 پذیرش: 1393/5/27 : دریافت تاریخ

... با مذهبی نگرش و معنوی سالمت بین ارتباط همکاران و شهسوارلو رضایی زهرا مقدمه )1(. است حاضر عصر مزمن های بیماری شایعترین از سرطان مبتال بیمار میلیون 10 هرساله جهانی بهداشت سازمان آمار مطابق سال تا میزان این میشود پیشبینی )2( میشود شناسایی سرطان به ابتال از اطالع )3(. برسد هرسال در نفر میلیون 15 از بیش به 2020 یک میتواند که گردد می تلقی ناخوشایند بسیار امری سرطان به بیماری این. 5( )4, باشد فرد برای نگرانکننده و غافلگیرکننده تجربه ابعاد تمامی در همچنین و زندگی طبیعی روند در فراوانی مشکالت )6(. میکند ایجاد آن خانوادگی و اقتصادی اجتماعی روانی جسمی از اطالع و ابتال تأثیر تحت که زندگی ابعاد مهمترین از زندگی از رضایت است. زندگی از رضایت میگیرد قرار سرطان زندگی آن در که است جهانی به نسبت فرد مثبت نگرش بیانگر که دارد فراگیر ارتباطی فرد نیازهای با زندگی از رضایت میکند. عدم یک فرد نیازهای و تمایالت بین سرطان به ابتال از اطالع با از نارضایتی موجب همخوانی عدم این که میشود ایجاد همخوانی 8(. )7, میکند ایجاد بیماران این در را زندگی شادکامی و امید حمایت میزان جمله از مختلفی عوامل باشد تأثیرگذار سرطانی بیماران زندگی از رضایت میزان بر میتواند نگرش نظیر عواملی میرسد نظر به فوق عوامل بر عالوه )12-9(. افزایش در باالیی پتانسیل دارای نیز معنوی سالمت و مذهبی مثابه به میتوان را معنویت باشند. بیماران این زندگی از رضایت دانست زندگی مادی جسمهای از فراتر نیرویی یا هستی از آگاهی کائنات با پیوند یا وحدت از عمیقی احساس فرد در میشود سبب که مذهبی احساسات از فراتر حالتی معنوی سالمت ) 13 ( گردد ایجاد و رفتارها طرفی از میشود. آشکار خدا با رابطه بهصورت اغلب و است زندگی کردن معنادار در مشخصی تأثیر میتواند نیز مذهبی باورهای خداوند به توکل و زیارت عبادت مانند رفتارهایی باشد داشته افراد آرامش موجب مثبت نگرشهای به تشویق و امید ایجاد طریق از گفت میتوان معنویت و مذهب تفاوت در )10(. میگردد افراد درونی اما دارد تمایل روزه و نماز مثل روزمره مناسک انجام به مذهب درونی نگرش شامل که میکند جستجو را باالتری سطوح معنویت دلیل به مذهبی افراد میرسد نظر به است. واال نیروی یک به افراد بحرانی شرایط در خداوند یاری به امیدواری زندگی در معنا داشتن داشتن تعلق واحساس معنوی و اجتماعی حمایتهای از بهرهمندی سرطان به ابتال مثل آسیبرسان حوادث با مواجهه در واال منبعی به 14(. )11, میشوند متحمل را کمتری فشار مذهبی نگرش رابطه بررسی زمینه در متعددی پژوهشهای است ه شد انجام بیماران زندگی از رضایت با معنوی سالمت و معنوی سالمت که داد نشان )2010( همکاران و جعفری مطالعهای )6( است سرطانی بیماران زندگی از رضایت افزایش در مهم عاملی سرطانی بیماران روی بر خود پژوهش در )1391( همکاران و رضایی و اضطراب میزان معنوی سالمت باالتر نمرات که کردند گزارش )1391( همکاران و پیراسته مطالعه )15(. دارد وجود کمتری استرس بهترین معنوی تقویت که بود این بیانگر ایدز به مبتال بیماران روی بر مطالعه نتایج )16( است زندگی کیفیت بهبود در پیشبینی عامل افراد که داد نشان همکاران و )2005( Manning-walch )17( دارند کمتری زندگی از رضایت باالتر معنوی کشمکش با نشان مطالعهای در )2006( همکاران و Rippentrop همچنین از رضایت و مذهب معنوی سالمت بین معنیداری ارتباط که دادند قویتری ارتباط معنوی سالمت که ای گونه به دارد وجود زندگی این با )18(. دارد زندگی از رضایت افزایش در مذهب به نسبت بیماران در که داد نشان همکاران و Lanfredi مطالعه نتایج حال رابطه زندگی از باکیفیت معنوی سالمت و مذهب بین اسکیزوفرنی )19(. دارد وجود ضعیفی نقش همزمان بررسی زمینه در مطالعه کمبود به توجه با زندگی از رضایت بر مذهبی نگرش و معنوی سالمت مؤلفههای در تفاوت و ایران در مشابه مطالعه انجام عدم و سرطانی بیماران در مسئله این اهمیت و کشورها سایر با ایرانی فرهنگ و مذهب مستلزم سرطانی بیماران زندگی از رضایت سطح ارتقای و مراقبت توجه با طرفی از است زندگی از رضایت بر مؤثر عوامل شناسایی نقش تا است الزم کاشان شهر مذهبی و فرهنگی زمینههای به سرطان به مبتال سالمندان زندگی از رضایت در مذکور مؤلفههای بررسی هدف با پژوهش این منظور بدین شود. بررسی شهر این در بیماران زندگی از رضایت بر مذهبی نگرش و معنوی سالمت ارتباط گرفت. قرار بررسی مورد 1392 سال در کاشان شهرستان سرطانی مطالعه روش تا مهر فاصله در که است مقطعی مطالعه یک پژوهش این شد. انجام کاشان بهشتی شهید بیمارستان در 1392 سال دیماه در که بود بیمارانی تمام شامل و بود مستمر روش به نمونهگیری بهشتی شهید بیمارستان به 1392 دیماه تا مهر بین ماهه 4 فاصله آنالیز برای ها ه داد اشباع اثبات برای بودند. ه کرد مراجعه کاشان )6(. شد گرفته نظر در نفر 120 مشابه مقاالت مطابق نمونه حجم به سال 18 سن آگاهانه رضایت شامل مطالعه به ورود معیارهای نداشتن سرطان به ابتال از اطالع سرطان قطعی تشخیص باال و مطالعه در شرکت به تمایل و شناختی و روانی بیماریهای سابقه خاصی مشکل بروز و پرسشنامه تکمیل عدم شامل خروج معیارهای بود. پژوهش انجام طی در پرستاری روان 1395 اردیبهشت و فروردین 1 شماره 4 دوره 48

... با مذهبی نگرش و معنوی سالمت بین ارتباط همکاران و شهسوارلو رضایی زهرا اول بخش بود. چهاربخشی پرسشنامه هها داد گردآوری ابزار وضعیت تحصیالت میزان جنس )سن فردی مشخصات شامل معنوی سالمت پرسشنامه دوم بخش تأهل( وضعیت و فعلی اشتغال معنوی سالمت مؤلفه دو در گویه 20 شامل که بود پالوتزین و الیسون این هی د نمره نحوه است. گویه( )10 وجودی و گویه( )10 مذهبی 6= تا مخالفم کامال 1= )از گزینه 6 لیکرت طیف یک در پرسشنامه ۱۶ ۱۳ ۱۲ ۹ ۶ ۵ ۲ ۱ ۱۸ سؤاالت بین این از که است موافقم( کامال زا ه شد کسب نمره دامنه که میشود هی د نمره منفی صورت به بهمنزله پرسشنامه این در باالتر نمره کسب و ه بود متغیر 120 10 تا همکاران و رضایی توسط پرسشنامه این است. باالتر معنوی سالمت است ه شد پایا و روا ایران در 0/82 آلفای ضریب با 1387 سال در.)21,20( بود. استارک و گالک مذهبی نگرش پرسشنامه سوم بخش گویه( )7 اعتقادی حیطه چهار در گویه 26 دارای پرسشنامه این گویه( )6 ی پیامد و گویه( )6 تجربی یا عاطفی گویه( )7 مناسکی قسمتی پنج لیکرت طيف يك در پرسشنامه اين سؤاالت است. به میشود هی د نمره ٥( موافق= کامال تا ١ مخالف= کامال )از ١٣٠ تا ٢٦ از پرسشنامه اين در ا زمودني هر نمرة اینترتیب این است. بيشتر داری ین د نمايانگر باالتر نمرة و بوده متغير روا ایران در 1377 سال در همکاران و ه زاد سراج توسط پرسشنامه موردی متعددی مطالعات در که است 83/. آلفای ضریب و پایا و 23(. )22, است قرارگرفته استفاده ه بود )LSI-Z( گی زند از رضایت پرسشنامه چهارم بخش از يک هر به سؤاالت به هی د نمره در است. گویه 13 دارای که مخالف و نمره( )2 موافق نمره( )0 نمیدانم گزینههای مثبت سؤاالت مخالف گزينه برای منفی سؤاالت با ارتباط در و شد ه داد نمره( )1 پرسشنامه این میگردد. لحاظ يک نمره موافق گزينه برای و دو نمره کرونباخ آلفای ضریب با 1389 سال در همکاران و تقربی توسط نیز 25(. )24, است ه شد پایا و روا ایران در 0/78 کمیته پژوهشی شورای در پژوهش تصویب از بعد محقق نظر از تائید و کاشان پزشکی علوم دانشگاه دانشجویی تحقیقات شروع را تحقیق انسانی پژوهشهای در اخالق کمیته در اخالقی ماندن محرمانه و تحقیق اهداف زمینه در گان شرکتکنند به کرد. مشارکت جهت رضایت فرم آنان تمامی و شد ه داد توضیح اطالعات نمودند. امضا آگاهانه صورت به را تحقیق در و شد تحلیل تجزیهو 16.0 نسخه Spss نرمافزار با ها ه داد شد. گرفته نظر در 0/05 از کمتر آزمونها همه در معنیداری سطح مستقل اتی آماری آزمونهای و توصیفی آمار از تجزیهوتحلیل جهت انجام بکوارد روش به رگرسیون آنالیز و پیرسون همبستگی ضریب است. ه شد پرستاری روان یافتهها محقق به پرسشنامه 100 ه شد توزیع پرسشنامه 120 از نمونههای کل تعداد از 83/33(. پاسخگویی )درصد شد ه بازگرداند زن بیماران را مابقی و مرد بیماران را نفر( )56 درصد 56 بررسی مورد 62/59±10/77 پژوهش مورد جامعه سنی میانگین میدادند. تشکیل میانگین و 63/15±10/39 زنان سنی میانگین بین که بود سال معناداری تفاوت آماری لحاظ از 62/14±11/13 مردان سنی جدول در دموگرافیک اطالعات سایر )0/142=P(. نشد ه مشاهد است. ه آمد 1 شماره پژوهش مورد افراد در زندگی از رضایت میانگین ارتباط جنس با گی زند از رضایت میانگین بین که بود 16/03±5/58 در زندگی از رضایت میانگین بطوریکه شد یافت معنیداری و مثبت )14/52±4/77( زنان نمره میانگین از بیشتر )17/21±5/91( مردان 87/48±12/11 معنوی سالمت کلی میانگین )0/016=P(. بود اختالف آماری لحاظ از زنان و مردان معنوی سالمت بین که بود کل مذهبی نگرش میانگین )0/551=P(. نشد ه مشاهد معناداری با آن مؤلفههای و مذهبی نگرش میانگین بین بود. 91/24±6/52 2(. )جدول نشد ه مشاهد معناداری اختالف جنس با زندگی از رضایت بین پیرسون همبستگی ضریب مؤلفههای 0/422=r( و )0/001<p کل معنوی سالمت معنوی سالمت وr=0/276 ( )0/001<p وجودی معنوی سالمت مذهبی-عاطفی نگرش مؤلفه و 0/448=r( )0/005=p مذهبی اما دادند نشان را معناداری و مثبت ارتباط 0/275=r( )0/006=p زندگی از رضایت با مذهبی نگرش مقیاسهای ه خرد سایر بین 3(. )جدول نشد یافت ارتباطی معنوی سالمت متغيرهای بين ارتباط آوردن دست به از پس اين عمیقتر بررسي بهمنظور زندگی از رضایت با مذهبی نگرش و مذهبی نگرش و معنوی سالمت مؤلفه واريانس سهم تعیین و رابطه روش به متغيره چند رگرسيون تحليل از زندگی از رضايت ميزان در 4(. )جدول شد ه استفاد بکوارد ار مقد ه ب ه توج ا ب و 3 شماره جدول نتایج مطابق میتوان 0/001 از کمتر سطح در معناداری و 98(F ) 1 و 24/66= سالمت و مذهبی نگرش مؤلفههای بین از که گرفت نتیجه چنین که است وجودی معنوی سالمت تنها آنها مقیاسهای زیر و معنوی مؤلفه این که گونه به است. معنادار ارتباط دارای زندگی از رضایت با در را زندگی از رضایت تغییرات از %19 حدود R2 مقدار به توجه با میکنند. تبیین پژوهش مورد افراد 1395 اردیبهشت و فروردین 1 شماره 4 دوره 49

ارتباط بین سالمت معنوی و نگرش مذهبی با... زهرا رضایی شهسوارلو و همکاران جدول 1: مشخصات زمینه ای واحد های مورد پژوهش متغیر کل سالمندان )n=100( تعداد )درصد( 56)56( 44 )44( 78 )78( 2 )2( 20 )20( 35 )35( 18 )18( 25 )25( 20 )20( 2 )2( 8 )8( 12 )12( 32 )32( 48 )48( جنس میزان تحصیالت وضعیت اشتغال فعلی مرد زن متاهل مطلقه بیوه بیسواد خواندن و نوشتن ابتدایی 12-6 سال 12 سال و باالتر شاغل بیکار بازنشسته سایر mean±sd 62/59±10/77 متغیر سن )سال( جدول 2 : میانگین نمرات سالمت معنوی نگرش مذهبی و رضایت از زندگی بر حسب جنس در واحد های مورد پژوهش P value t %95 CL کل Mean±SD زن Mean±SD مرد Mean±SD متغیر باال پایین 0/142 0/536 0/551-1/481 0/662-0/599-5/25394-1/70827-6/32377 0/76368 3/26671 3/39195 42/78±7/57 44/70±6/20 87/48±12/11 41/52±7/86 45/13±5/04 86/65±11/45 43/76±7/24 44/35±7/00 88/12±12/66 سالمت معنوی وجودی مذهبی کل 0/590 0/071 0/409 0/297 0/415-0/541-1/827-0/830-1/049-0/818-1/34079-2/51262-1/93837-0/87869-3/69250 0/76 0/10353 0/79551 2/84947 1/53665 29/57±2/62 27/47±3/31 17/32±3/41 16/88±4/66 91/24±6/52 29/40±2/98 26/79±3/42 17/00±3/27 17/43±4/33 90/63±6/44 29/69±2/32 28/00±3/15 17/57±3/52 16/44±4/90 91/71±6/61 نگرش مذهبی اعتقادی عاطفی پیامدی مناسکی کل 0/016-2/454-4/86796-0/51516 16/03±5/58 14/52±4/77 رضایت از زندگی 17/21±5/91 جدول 3 : ماتريس همبستگي رابطه ابعاد سالمت معنوی نگرش مذهبی با رضایت از زندگی بیماران سرطانی متغیرها وجودی سالمت معنوی مذهبی کل اعتقادی عاطفی نگرش مذهبی پیامدی مناسکی کل 0/005-0/171-0/143 0/275 * 0/154 0/422 ** 0/448 * رضایت از ** 0/276 زندگی *معناداری در سطح کمتر از 0/05 ** معناداری در سطح کمتر از 0/001 جدول 4 : آنالیز رگرسیون به روش بکوارد Sig t Standardized Coefficients Unstandardized Coefficients B متغیر β Std. Error 0/001 4/60 0/422 3/72 0/194 0/001 4/19 0/407 3/59 0/173 سالمت معنوی کل نگرش مذهبی کل R 2 =0/178 R= 0/422 روان پرستاری دوره 4 شماره 1 فروردین و اردیبهشت 1395 50

... با مذهبی نگرش و معنوی سالمت بین ارتباط همکاران و شهسوارلو رضایی زهرا بحث و معنوی سالمت بین ارتباط بررسی هدف با مطالعه این مطالعه یافتههای انجامشد. زندگی از رضایت با مذهبی نگرش رضایت با معنوی سالمت بین معنیداری ارتباط که داد نشان حاضر زندگی از رضایت تغییرات از درصد 19 حدود و دارد وجود زندگی از میگردد. تبیین معنوی سالمت توسط و جعفری توسط ه شد انجام مشابه مطالعات با یافته این و Rippentrop و همکاران و Manning-Walsh همکاران عمودی بعد 2 از معنوی سالمت )6,17,18(. دارد همخوانی همکاران فرد است ه تشکیلشد محیط( با )ارتباط افقی و ماورا( با )ارتباط در منابع این از بهتری نحوه به میتواند باالتر معنوی سالمت با درنتیجه و کند ه استفاد زندگی شرایط بهبود و سازگاری راستای سالمت افقی بعد در یافت. خواهد افزایش زندگی از او رضایت میزان بهتری ارتباط میکوشد باالتر معنوی سالمت دارای فرد معنوی رضایت کسب برای موجود منابع تمام از و کرده برقرار محیط با افراد میکند سعی و ه زد تالش به دست منظور بدین کند. استفاده اصل این که کند شناسایی کند کمک او به میتواند که را دیگری که است سرطانی بیماران در مراقبتی درمانی اصول از یکی خود از بهتری درک و پذیرش فرد اینکه برای میشود تالش آن در را او نداند خود به منحصر را بیماری این و باشد داشته خود بیماری عالوه فرد تا میکند آشنا هستند مشابه بیماری دارای که افرادی با بیماری با بیشتری سازگاری خود مسائل حل برای تجربه کسب بر ه خانواد اینکه به توجه با طرفی از باشد. داشته آن درمانی مراحل و هد مید تشکیل را فرد اطراف محیط از مهمی بخشی اطرافیان و دلبستگیهای و امید افزایش با میتواند وجودی معنوی سالمت پشتیبانی و کمک درخواست همچنین و اطرافیانش و ه خانواد به فرد زندگی از رضایت افزایش باعث بیماری سخت مراحل در آنها از تأثیر زندگی از رضایت بر که معنوی سالمت ابعاد از دیگر یکی گردد. این بهتر درک برای است. ماورا با ارتباط یا عمودی بعد میگذارد میفرماید آن در خداوند که طالق سوره 3 آیه این به میتوان ارتباط توکل خدا بر كه كس هر»و حسبه«فهو اهلل علي يتوكل من»و ماورا با قوی ارتباط یک نمود. اشاره میکند«كفايت را او امر خدا كند به و کرده دوره استرس و اضطراب احساس هرگونه از را فرد میتواند که کند پدیدار فرد در را احساس این و ببخشد مفهوم و معنا او زندگی مشکالت تمامی برابر در را او همواره که دارد تکیه بیپایانی قدرت بر داری افراد خواست. نخواهد او برای خوبی جز و کرد خواهد حفظ توجه با و دانسته زندگی چرخه از جزئی را بیماری باال معنوی سالمت پرستاری روان دانند می خداوند طرف از را آن هستند خود پروردگار مطیع اینکه به آن با و پذیرفته تر راحت را بیماری این دیگران نسبت به درنتیجه و عاملی را آن میکنند سعی آن با مقابله و ستیز بهجای و میآیند کنار که است معتقد اسالم مکتب زیرا بدانند خود شکوفایی و رشد برای دارد. می پاک ی پلید و از را مؤمنین روح و جسم تواند می بیماری سالمت دارای بیماران که گرفت نتیجه چنین میتوان طورکلی به رضایت خداوند و دیگران با قوی ارتباط وجود سبب به باالتر معنوی داشت. خواهند زندگی از باالتری بربر مؤثر عوامل دیگر از که داد نشان پژوهش این نتایج میرسد نظر به است. مذهبی نگرش زندگی از رضایت میزان بهگونهای باشد فرد دینداری وضعیت از تابلویی مذهبی نگرش دیندارترند. دارند باالتری مذهبی نگرش معموال که افرادی که وجود و حیات فلسفه میشود سبب که است الهی هدیه واقع در دین ه تنید ینی د ای اوره ب ا ب ا انه س ان گی زند )26(. بگیرد معنا رنگ انسان شد خواهد سبب عقاید و باورها این از ماندن دور که بهگونهای ه شد در ناامیدی احساس و درونی های کشمکش دچار پیش از بیش فرد تحمل را نامالیمات و محرومیتها نتواند و باشد داشته بحرانها برابر درحالیکه یابد. کاهش زندگیاش از رضایت میزان درنتیجه و کند از رضایت زمینههای میتواند مناسب مذهبی نگرش و باور یک افراد روان سالمت بر که تأثیری با و ه کرد تأمین فرد برای را زندگی زا فرد و میآورد فراهم را مشکالت با سازگاری زمینههای میگذارد پیشآمده بحرانهای برابر در کارآمد ابزار بهعنوان مذهبی نگرش سوره 28 آیه میتوان را عا مد این شاهد 28(. )27, میکند استفاده أ ال اهلل ب ذ ك ر م ق ل وب ه م ئ ن و ت ط آم ن وا "ال ذ ين میفرماید که دانست رعد ياد به دلهایشان و آوردند ايمان كه آنان " ال ق ل وب م ئ ن ت ط اهلل ب ذ ك ر آیه گيرد«آرام خدا ياد به تنها دلها كه باشيد آگاه يابد. آرام خدا بر میتواند حد چه تا مذهبی اعمال که است آن گویای ه ذکرشد تمام ديني انگیزههای طرفی از باشد. تأثیرگذار افراد روانی سالمت مرگ و شادي و رنج به هد مید جای خود در را بیماران مشکالت مستمري تالش به وادار را فرد و میبخشد جدید معنایی وزندگی و مناسک انجام میشود. او شخصيت انسجام موجب که میکند در حضور و الهی کتابهای خواندن نیایش مثل مذهبی فرایض از برخورداري با مذهبي افراد كه هستند منابعي ازجمله مذهبي مراسم کمتری آسیب زندگی تنشزای حوادث با مواجهه در میتوانند آنها Koeing که است آنچنان مذهب تأثیر میزان )29(. شوند متحمل سازگاری باعث میتواند نهتنها مناسب مذهبی نگرش است معتقد بهبود سرعت میتواند بلکه شود بیماریاش با بیمار بیشتر چه هر میتوان که جنبههای از دیگر یکی )30(. هد د افزایش نیز را او 1395 اردیبهشت و فروردین 1 شماره 4 دوره 51

... با مذهبی نگرش و معنوی سالمت بین ارتباط همکاران و شهسوارلو رضایی زهرا بر مذهبی افراد است. امیدواری افزایش شد متصور مذهب تأثیر برای معتقدند افراد این نمیبرند رنج زندگی یافتن پایان از دیگران خالف که افرادی برخالف بنابراین نیست زندگی از بخشی پایان مرگ که صعبالعالج بیماریهای به ابتال با و پنداشته زندگی پایان را مرگ این خود عقاید تکیهبر با افراد این گردند می ناامیدی و یاس دچار هراس آن با شدن روبهرو از تنها نه و پذیرفته راحتی به را دوران ه استفاد بهخوبی نیز خود عمر ه باقیماند از میکوشند بلکه ندارند راضیتر و یافته افزایش آنها زندگی از رضایت میزان نتیجه در کنند بود. خواهند از باالتر مردان در زندگی از رضایت میانگین مطالعه این در گزارش را متفاوتی نتایج زمینه این در مختلف مطالعات است زنان گزارش مطالعهای در همکاران و Balachandran نمودهاند باالتر سالم سالمند زنان در زندگی از رضایت نمره میانگین که نمود در همکاران و Minsoo Jung همچنین )31( است مردان از مرد سالمندان در زندگی از رضایت نمره که داد نشان مطالعهای رضایت میزان بررسی به که مطالعهای اینحال با )32(. است باالتر یافت باشد ه کرد بررسی را سرطان به مبتال سالمندان در زندگی از زندگی از رضایت بر که مختلفی عوامل بین از میرسد نظر به نشد. خانوادگی فاکتورهای به مربوط اختالف این علت است مؤثر افراد و است متفاوت ه خانواد در مرد و زن نقش اینکه به توجه با است. مشغول ه خانواد افراد سایر از مراقبت و خانهداری امور به اکثرا زنان زنان در زندگی از رضایت میزان بودن پایینتر جهت بدین هستند ایفای و منزل کارهای انجام در توانایی عدم از ناشی میتواند احتماال باشد. مادری نقش نتیجهگیرینهایی نگرش و معنوی سالمت که داد نشان مطالعه این نتایج از رضایت افزایش و بهبود در سزایی به نقش توانند می مذهبی کمی اقدامات تا است الزم لذا باشند. داشته سرطانی بیماران زندگی مولفه در موجود پتانسیل از بتوان تا گیرد صورت زمینه این در کیفی و از معنوی مراقبت راستای در مذهبی نگرش و معنوی سالمت های راستای در نمود. ه استفاد بهبود و بستری درمان دوره در بیماران این عوامل بعدی مطالعات در گردد می پیشنهاد توانایی این از ه استفاد مورد سرطانی بیماران در مذهبی نگرش و معنوی سالمت بر مؤثر گیرد. قرار بررسی قدردانی و تشکر کمیته در مصوب پژوهشی طرح نتایج حاصل حاضر مطالعه 92182 شماره کاشان پزشکی علوم دانشگاه دانشجویی تحقیقات پرستارانی و بیماران کلیه از که میدانند الزم خود بر محققین بود. دانشگاه از همچنین و کردند یاری پژوهش این انجام در را ما که تشکر کمال انجامگرفته های حمایت خاطر به کاشان پزشکی علوم عملآورند. به را قدردانی و References 1. Linkov F, Shubnikov E, Padilla N, McCallum A, LaPorte R. Chronic disease epidemiology, cancer and mobile global approaches to disease prevention. Public health. 2012;126(3):206-9. 2. Ghaleghasemi TM, Rezaie AM, Karimian J, Ebrahimi A. The Relationship Between Spiritual Well-Being and Depression in Iranian Breast Cancer Patients. Health Inf Manage. 2011; 8(8): 1007-16. (Persian) 3. Ali I, Wani WA, Saleem K. Cancer scenario in India with future perspectives. Cancer Therapy. 2011;8(1):56-70. 4. Zahlis EH, Lewis FM. Coming to grips with breast cancer: the spouse's experience with his wife's first six months. Journal of psychosocial oncology. 2010;28(1):79-97. 5. Tobin GA. Breaking bad news: a phenomenological exploration of Irish nurses' experiences of caring for patients when a cancer diagnosis is given in an acute care facility (part 1). Cancer nursing. 2012;35(6):E21-9. 6. Jafari E, Najafi M, Sohrabi F, Dehshiri GR, Soleymani E, Heshmati R. Life Satisfaction, Spirituality Well-Being and Hope in Cancer Patients. Procedia - Social and Behavioral Sciences. پرستاری روان 1395 اردیبهشت و فروردین 1 شماره 4 دوره 52

ارتباط بین سالمت معنوی و نگرش مذهبی با... زهرا رضایی شهسوارلو و همکاران 2010; 5: 1362-6. 7. Gholi Zade A, Ezat S. The Relation Between Personal, Family, Social and Economic Factors with The Life Satisfaction. JAS. 2010; 21(1): 69-82. (Persian) 8. Matud MP, Bethencourt JM, Ibanz I. Relevance of Gender Roles in Life Satisfaction in Adult People. Personality and Individual Differences. 2014; 70: 206-11. 9. Shahini N, Asayesh H, Ghobadi M, Sadeghi J. Correlation Between Perceived Social Support and Loneliness with Life Satisfaction Among Students of Golestan University of Medical Sciences. J Med Sch Shahid Beheshti Univ Med Sci. 2013; 17(6): 302-6. (Persian) 10. Sahraian A, Gholami A, Omidvar B. The Relationship between Religious Attitude and Happiness in Medical Students in Shiraz University of Medical Sciences. Ofogh-E-Danesh; 2011; 17(2): 69-75. (Persian) 11. Baljani E, Khashabi J, Amanpour E, Azimi N. Relationship Between Spiritual Well- Being, Religion, and Hope Among Patients with Cancer. Hayat. 2011; 17(3): 28-37. (Persian) 12. Ross L, Van Leeuwen R, Baldacchino D, Giske T, Mcsherry W, Narayanasamy A, Et Al. Student Nurses Perceptions of Spirituality and Competence in Delivering Spiritual Care: A European Pilot Study. Nurse Education Today. 2014; 34(5): 697-702. 13. Mueller P, Plevak D, Rummans T. Religious Involvement, Spirituality, and Medicine: Implications for Clinical Practice. Mayo Clin Proc. 2001; 76(12): 1225-35. 14. Asghari F, Kurdmirza N, Ahmadi L. The Relationship between Religious Attitudes, Locus of Control and Tendency to Substace Abuse in University Students. Res Addicti. 2013; 7(25): 103-12. (Persian) 15. Rezaei M, Seyedfatemi N, Hosseini F. Spiritual Well-Being in Cancer Patients Who Undergo Chemotherapy. Hayat. 2008; 3-4(39): 33-9. (Persian) 16. Pirasteh Motlagh A, Nikmanesh Z. The Role of Spirituality in Quality of Life Patients with AIDS/HIV. J Shaheed Sadoughi Univ Med Sci. 2013; 20(5): 571-81. (Persian) 17. Manning-Walsh J. Spiritual Struggle: Effect on Quality of Life and Life Satisfaction in Women with Breast Cancer. J Holist Nurs. 2005; 23(2): 120-40. 18. Rippentrop EA, Altmaier EM, Burns PC. The Relationship of Religiosity and Spirituality to Quality Of Life among Cancer Patients. J Clin Psychol Med Settings. 2006; 13(1): 29-35. 19. Lanfredi M, Candini V, Buizza C, Ferrari C, Boero ME, Giobbio GM, Et Al. The Effect of Service Satisfaction and Spiritual Well-Being on The Quality of Life of Patients with Schizophrenia. Psychiatry Res. 2014; 216(2): 185-91. 20. Rezaei M, Seyedfatemi N, Hosseini F. Spiritual Well-being in Cancer Patients who Undergo Chemotherapy (Text in Persian). Hayat. 2008;3-4(39):33-9 21. Peplau LA, Perlman D. Loneliness: A Sourcebook of Current Theory, Research, And Therapy. New York: Wiley; 1982. 22. Sharify T, Mehrabizadeh Honarmand M, Shokrkon H. Religious Attitude and General Health and Patience in Students of Ahvaz Islamic Azad University. Iran J Psychiatry. 2005; روان پرستاری 53 دوره 4 شماره 1 فروردین و اردیبهشت 1395

ارتباط بین سالمت معنوی و نگرش مذهبی با... زهرا رضایی شهسوارلو و همکاران 11(1): 89-99. 23. Glock CY, Stark R. Christian Beliefs and Anti-Semitism. New York: Harper and Row 1966. 24. Tagharrobi Z, Sharifi K, Sooky Z, Tagharrobi L. Psychometric Evaluation of the Iranian Version of Quality of Life Enjoyment and Satisfaction Questionnaire Short Form. Payesh Health Monit. 2012; 10(1): 5-13. (Persian) 25. Neugarten BL, Havighurst RJ, Tobin SS. The Measurement of Life Satisfaction. J Gerontol. 1961; 16: 134-43. 26. Rejali M, Mostaejeran M. Religious Attitudes of Freshmen at School of Health, Isfahan University of Medical Sciences, Iran. J Health Syst Res. 2012; 8(2): 314-9. (Persian) 27. Tajeri B, Bohayraei AR. The Association of Parenting Stress, Religious Attitude, and Knowledge with Maternal Acceptance for Sons with Mental Retardation. Re Excepti Chil. 2008; 8(2): 205-24. (Persian) 28. Sadeghi M, Ladari RB, Haghshenas M. Study of Religious Attitude and Mental Health in Students of Mazandaran University of Medical Sciences. J Mazandaran Univ Med Sci. 2010 20(75): 71-75. (Persian) 29. Baljani E, Kazemi M, Amanpour E, Tizfahm T. A Survey on Relationship between Religion, Spiritual Wellbeing, Hope and Quality of Life in Cancer Patients. Evidence Based Care. 2012; 17(1): 27-37. (Persian) 30. Koeing HG. Spirituality and Depression: A Look at The Evidence. SMJ. 2007; 100(7): 737-9. 31. Balachandran M, Raakhee A, Sam Sananda Raj H. Life Satisfaction and Alienation of Elderly Males and Females. J Indian Academy Applied Psychology. 2007; 33(2): 157-60. 32. Jung M, Muntaner C, Choi M. Factors Related to Perceived Life Satisfaction Among the Elderly in South Korea. J Prev Med Public Health. 2010; 43(4): 292-300. روان پرستاری دوره 4 شماره 1 فروردین و اردیبهشت 1395 54

ارتباط بین سالمت معنوی و نگرش مذهبی با... زهرا رضایی شهسوارلو و همکاران The Relationship between Spiritual Well-being & Religious Attitudes with Life Satisfaction in Elderly Cancer Patients RezaieShahsavarloo Z 1 (MSc), Taghadosi M 2 (Ph.D), Mousavi MS 3 (MSc), *Lotfi MS 4 (MSc), Harati KH 5 (MSc). 1- MSc of Nursing Education, Department of Medical-Surgical Nursing, Saveh University of Medical Sciences, Saveh. Iran. 2- Ph.D. Student in Nursing, Department of Medical-Surgical Nursing, Kashan University of Medical Sciences, Kashan, Iran. 3 -MSc of Nursing Education, Department of Medical-Surgical Nursing, Arak University of Medical Sciences, Arak, Iran. 4-Ph.D Student in Gerontology, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran. (Corresponding author) Email: sajjad.lotfi@yahoo.com 5-MSc of Nursing Education, Department of Medical-Surgical Nursing, Saveh University of Medical Sciences, Saveh. Iran. Abstract Introduction: Informed of the cancer diagnosis significantly impressed and reduced life satisfaction in the patients with cancer. It seems that religious and spiritual elements according to their components effects life satisfaction positively and increases it.this study aimed to determine the relationship between spiritual well-being and religious attitudes with life satisfaction in cancer patients. Methods: This cross-sectional study was performed on 100 cancer patients through the sequential convenience sampling method in the period of time from October to December in 2013. Data were collected by using four-part questionnaire demographic, Ellison and pollution Spiritual well-being, Glock and stark and life satisfaction Inventory-Z. Data were analyzed via SPSS version 16.0. Result: The mean score of life satisfaction was 16.03±5.58. The significant difference was seen between men (17.21±5.91) and women (14.52±4.77) with life satisfaction score (p=0.001). The overall mean of spiritual well-being and religious attitude were 78.48±12.11 and 91.24±6.52 respectively, that shows there were no substantial difference between spiritual well-being and religious attitude in both gender. The significant correlations between the Spiritual well-being with life satisfaction (p<0.001, r=0.422) and the religious attitude with life satisfaction (p=0.006, r=0.275) were been found. Conclusion: The results of this study indicated that the spiritual well-being and religious attitude have an importance effect on life satisfaction; Therefore, It is recommended that nurses and health clinical staff increase life satisfaction by consideration to spiritual well-being and religious attitude in the cancer patients. Keywords: Cancer, spiritual well-being, religious attitude, life satisfaction. Received: 18 August 2014 Accepted: 5 March 2016 روان پرستاری 55 دوره 4 شماره 1 فروردین و اردیبهشت 1395

Iranian Journal of Psychiatric Nursing Iranian Nursing Scientific Association Vol.4 Issue.1 No.13 March-April 2016 ISSN: 2345-2501 The Effect of Audio-Visual Distraction on Anxiety and Satisfaction in Patient Undergoing Bronchoscopy of Imam Ali (AS) Hospital in Zahedan... 10 Navidian A (PhD), Ebrahimi Tabas E (MSc), Muolai N (MD),Soleymani SH (MSc). Effectiveness of Eye Movement Desensitization and Reprocessing on Anxiety in Children with Thalassemia... 17 Shahnavazi A (MSc), Delshad A (MSc), Basiri Moghaddam M (MSc),Tavakolizadeh J(PhD). The Effectiveness of Group Cognitive Therapy on Self-Esteem of High School Female Students... 27 Mohammadzadeh H (MSc),Mohtashami J (PhD), Bahreinian A (PhD), Shakeri N (PhD), JamshidiKhezli T (MSc). Predictors of Body image dissatisfaction among students of Qazvin University of Medical Sciences... 37 Momeni M ( MSc), Ghorbani A ( MSc), Hasandoost F ( MSc). The effect of assertiveness training on first-grade schoolgirls' self-esteem in Tehran... 46 Kia S (MSc.), Shabani H (Ph.D), Ahghar GH (Ph.D), Modanloo M (Ph.D). The Relationship between Spiritual Well-being & Religious Attitudes with Life Satisfaction in Elderly Cancer Patients... 55 RezaieShahsavarloo Z (MSc), Taghadosi M (Ph.D), Mousavi MS (MSc), Lotfi MS (MSc), Khadije Harati (MSc). Effect of Problem-Solving Skill Application on Social Adaptation in Post-Hysterectomy Women Adaptation... 63 Shamsaei F (PhD), Mosivand F (MSc), Bikmoradi A (PhD), Moghimbeigi A (PhD). The study of the consultation effect on depression and anxiety after legal abortion... 73 Geranmayeh M (PhD), Behbodimoghddam Z (PhD), Hajnasiri H (MSc), Ghasemzadeh S (PhD), Ranjkesh F (MSc).